មនុស្សភាគច្រើននៅកម្ពុជាយើងគ្រាន់តែលឺឈ្មោះថាជន្លេនគឺមានអារម្មណ៏ថាខ្ពើមរអើមភ្លាម កុំថាឡើយបានឃើញផ្ទាល់ រហូតដល់អ្នកខ្លះប្រើឈ្មោះនេះយកទៅជេប្រមាថអ្នកដែលខ្លួនស្អប់ថា អាជន្លេន ក៏មាន។ តែជាការពិតជន្លេនដែលមានរូបរាងគួរអោយខ្ពើមនេះ បែរជាមានសារៈប្រយោជន៏ដោយប្រយោលជាច្រើនដល់មនុស្សយើង។ តើជន្លេនមានសារៈប្រយោជន៏អ្វីខ្លះបានជាគេចិញ្ចឹមវា? ខាងក្រោមនេះនឹងបង្ហាញពីសារៈសំខាន់ និង អត្ថប្រយោជន៏ត្រួសៗពីជន្លេន និង បច្ចេកទេសចិញ្ចឹមវា។
ជន្លេនមានសារៈប្រយោជន៍ដល់មនុស្ស សត្វ រុក្ខជាតិ និងការបំបែកសារធាតុសរីរាង្គឲ្យពុកផុយ (សំរាម ឬលាមកសត្វ កាកសំណល់ផ្ទះបាយ) ។ ជន្លេនមានប្រូតេអ៊ីនពី ៦០ ទៅ ៧០ ភាគរយ។ ដោយសារជន្លេនមានប្រូតេអ៊ីនច្រើន មានកសិករមួយចំនួនបានប្រើធ្វើជាចំណីមាន់ ធ្វើឲ្យមាន់ឆាប់ធំធាត់។ យោងទៅលើផលប្រយោជន៍ច្រើននៅពេលថ្មីៗនេះ មានកសិករមួយចំនួនចាប់ផ្តើមចិញ្ចឹមជន្លេនឲ្យមាន់ ត្រី ស៊ី ឬយកទៅលក់ ។ ជន្លេនជាអាហារសាច់សម្រាប់បំប៉នសត្វ មាន់ ទា ត្រី កង្កែបជាដើម ដើម្បីអោយឆាប់ធំធាត់។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ជន្លេនជាសត្វដែលត្បុរធ្វើឲ្យដីកសិកម្មធូរ មានអុកស៊ីសែន ដែលនាំឲ្យឫសស្រូវ និងដំណាំផ្សេងៗដុះលូតលាស់បានវែង។ នៅពេលឫសដំណាំវែងវាអាចស្រូបយកជីជាតិពីជីដែលបាចក្នុងដីធ្វើឲ្យដើមដំណាំរឹងមាំ និង លូតលាស់ល្អ។ នៅពេលដែលបច្ចេកវិទ្យាកាន់តែរីកចម្រើន ជន្លេនត្រូវបាននាំពូជពីបរទេសចូលមកប្រទេសកម្ពុជា ហើយចែកជូនកសិករចិញ្ចឹម គឺជាពូជជន្លេនក្រហម។
បច្ចេកទេសចិញ្ចឹមៈ
១- ការជ្រើសរើសទីតាំងសំរាប់ជីករណ្តៅៈ
- កន្លែងមានដីខ្ពស់ល្មម មិនលិចទឹក មិនក្តៅ រឺ ស្ងួតពេក
- ដីមានម្លប់ត្រជាក់ និង ខ្យល់ចេញចូលបានល្អ
២- ការរៀបចំរណ្តៅចិញ្ចឹមជន្លេនៈ
ទំហំរណ្តៅដែលសមស្របមានៈ
- បណ្តោយប្រវែង ២ម និង ទទឺង ១ម ជំរៅ ០.៣ម
- ទ្រាប់ក្រណាត់ផ្លាស្ទិចនៅបាតរណ្តៅ
- បាំងបន្ទះក្តារនៅជុំវិញជៀសវាងដីបាក់ចូលក្នុងរណ្តៅ
- ទំលុះរន្ធតូចៗ ចំងាយពីគ្នា ចំងាយ១ស.ម
៣- ការផ្តល់ចំណីអោយជន្លេនៈ
ចំណីសំរាប់ដាក់អោយជន្លេនស៊ីមានៈ លាមកគោ លាមកសេះ លាមកពពែ និង កាកសំណល់ផ្ទះបាយ។
- ដំបូងត្រូវដាក់ដីទ្រាប់បាតកំរ៉ាស់ ៥ ស.ម។ រួចកៀរអោយស្មើរមុននឹងដាក់មុននឹងដាក់លាមកគោស្រស់ចូល
- ប្រើលាមកគោស្រស់ចំនួន ១០០គ.ក ដោយបំបែកអោយម៉ដ្ឋមានកំរ៉ាស់១០ ស.ម
៤- ការដាក់លាមកគោស្រស់ និង ពូជជន្លេនសំរាប់ចិញ្ចឹម
- នៅពេលដាក់លាមកគោរួចត្រូវយកពូជជន្លេនដាក់ក្នុងលាមកគោទាំងនោះចំនួន ៤-៥ កន្លែង
- បន្ទាប់ពីដាក់ពូជជន្លេនរួចត្រូវស្រោចទឹកអោយសើមល្មម ជៀសវាងកុំអោយទឹកជោគពេក
- ស្រោចទឹកពី ២-៣ ថ្ងៃម្តង ដើម្បីរក្សាសំនើមអោយបានថេរ តែមិនត្រូវស្រោចទឹកអោយជោគពេកទេ
- នៅពេលជន្លេនកើតកូនបានច្រើនត្រូវបន្ថែមលាមកគោស្រស់ ចំនួន ៣គ.ក ក្នុងដី ១មការ៉េ រយះពេល ១សប្តាហ៏ម្តង។
៥- ការរៀបចំដំបូលរណ្តៅចិញ្ចឹមជន្លេនៈ
- ធ្វើដំបូលដើម្បីការពារទឹកភ្លៀង និង កំដៅថ្ងៃ
- ធ្វើរបងព័ទ្ធជុំវិញ ដើម្បីការពារសត្វចូលកកាយ
៦- ការប្រមូលផលជន្លេនអោយសត្វស៊ីៈ
ត្រូវយកតាមកន្លែងបន្តបន្ទាប់។ ឧទាហរណ៌ បើយកទំហំ ១០ស.ម ត្រូវដាក់លាមកគោស្រស់បំពេញកន្លែងនោះវិញ ២គ.ក។ ពេលយកអស់តាមលំដាប់ មកដល់កន្លែងដើមវិញ នេះជន្លេន នឹងកើតដូចដើមវិញ។
ប្រភពៈ នាយកដ្ឋានផ្សព្វផ្សាយកសិកម្ម នៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង នេសាទ។